مواد حساسیت زای (آلرژی زای) تنفسی شایع خارج خانه و یا به طور کلی خارج از محیط های مسقف به طور عمده شامل گرده گیاهان و اسپور (هاگ) قارچها می باشند. این مواد حساسیت زا از شایعترین عوامل ایجاد بیماری های آلرژیک تنفسی مانند آلرژی یا حساسیت فصلی و همچنین آسم در انسان محسوب می شوند.

گرده گیاهان آلرژی زا

به طور کلی بعضی از گیاهان در چرخه رویشی خود مقادیر زیادی گرده تولید می کنند، به طوریکه یک گیاه قادر به تولید چندین میلیون گرده در روز می باشد. 

استنشاق بعضی از گرده گیاهان برای افراد حساس آلرژی زا بوده و باعث بروز علائم آلرژی تنفسی مانندآبریزش بینی، عطسه های تکراری، قرمزی و آبریزش چشم، گرفتگی بینی و یا خارش گلو می شود. به طور معمول حداکثر تراکم گرده ها در هوا اوایل صبح و هنگام غروب آفتاب می باشد. شایان ذکر است گرده گیاهان آلرژی زا یکی از شایعترین عوامل ایجاد آلرژی بینی در کشور ایران و اغلب نقاط جهان می باشد. برای آشنایی با گیاهان آلرژی زا و تقویم گرده افشانی آنها به نوشتار مجموعه جامع و مصور گیاهان آلرژی زای شایع در ایران  و نوشتار تقویم گرده افشانی گیاهان آلرژی زای شایع در ایران  مراجعه شود.

اسپور (هاگ) قارچ ها و کپک ها

اسپور یا هاگ برخی از گونه های قارچ ها و کپک ها یکی دیگر از عوامل شایع ایجاد آلرژی تنفسی مانند رینیت آلرژیک (آلرژی بینی) یا آسم آلرژیک می باشند.

شایع ترین قارچ هایی که در محیط خارج از خانه باعث ایجاد آلرژی تنفسی می شوند شامل گونه هایی از قارچ کلادسپوریوم و همچنین گونه هایی از قارچ های آلترناریا و پنی سیلیوم می باشند. برای مطالعه بیشتر در این خصوص به نوشتار آلرژی یا حساسیت به قارچ ها و کپک ها مراجعه نمایید.

تهیه و تدوین: دکتر محمد علی عصاره زادگان

منابع: 

۱- آکادمی آلرژی، آسم و ایمونولوژی آمریکا

۲- Middleton’s Allergy (Principles and Practice), 8 ed., Franklin N, et al.

ElSEVIER SAUNDERS