امروزه بر اساس آمار و مطالعات انجام شده بیماری های آلرژیک در کودکان شایع بوده و در یک یا دو دهه اخیر آلرژی تنفسی (رینیت آلرژیک یا آسم) و غذایی در کودکان درحال افزایش بوده است. عوامل متعددی برای این رشد روزافزون بیماری های آلرژیک در کودکان، بخصوص درشهرهای صنعتی ذکر شده است که از مهمترین آنها می توان تماس بیشتر فرد بیمار با عوامل حساسیت زا بوده است.

یکی از مواردی که والدین کودکان آلرژیک باید در نظر داشته باشند رعایت موارد پیشگیری از تماس با محرک های آلرژی زا در محیط زندگی می باشد. با توجه به آنکه کودکان، بخصوص در سنین پیش از دبستان، قسمت عمده ای از روز را در مکان های سرپوشیده (خانه  و یا مهدکودک) سپری می کنند، بنابراین  تماس آنها با مواد حساسیت زای (آلرژن های) داخل خانه (برای آگاهی از این گونه آلرژن ها به نوشتار آلرژن های تنفسی داخل خانه مراجعه نمایید) بیشتر می باشد.

یکی از وسایلی که اغلب در دسترس کودکان می باشد، اسباب بازی آنها است. اگر کودک شما آلرژیک می باشد، بی شک انتخاب صحیح اسباب بازی و رعایت موارد پیشگیری کننده برای جلوگیری از تماس با عوامل حساسیت زا، می تواند کمک شایانی به کنترل، کاهش و حتی بهبودی بیماری فرزند شما داشته باشد.

توصیه های مهم در انتخاب و نگهداری اسباب بازی کودکان در خانه و مهد کودک

• هرگز از اسباب بازی غیراستاندارد و نامعتبر استفاده نشود! اسباب بازی های غیراستاندارد اغلب دارای رنگ ها و مواد سمی و حساسیت زا می باشند!
• حتما قبل از استفاده از عروسک و اسباب بازی، نکات مندرج بر روی جعبه اسباب بازی را مطالعه کنید و بدقت توصیه ها و نکات پیشگیری کننده را رعایت نمایید. به طور معمول اسباب بازی ها استاندارد و معتبر بر روی جعبه خود نکاتی در ارتباط با استفاده ازآنها و خصوصیات مواد استفاده شده در ساخت آنها، بیان شده است.
• تاحدامکان سعی نمایید برای کودک خود اسباب بازی و عروسک های قابل شستشو تهیه نمایید! به طور کلی شستشو موجب کاهش تراکم مواد حساسیت زا برروی سطح اسباب بازی می شود.
• توصیه می شود تا حد امکان برای کودک خود عروسک های دارای کرک، مو و پشم بلند تهیه ننمایید! به طور کلی کرک، مو و پشم عروسک ها محل تجمع و تکثیر مایت (هیره) گردو غبار منزل یعنی یکی از مهمترین و شایعترین عوامل حساسیت زای کودکان می باشد!
• هرگز عروسک ها و اسباب بازی های دارای کرک، مو و پشم بلند (پشمالو) را در اتاق کودک و یا در اتاق بازی کودکان در مهد کودک برای مدت طولانی نگه داری و انبار نکنید! درصورت عدم استفاده روزمره از عروسک و اسباب بازی پشمالو، آن را در یک کیسه پلاستیکی به خوبی بسته بندی کرده و در خارج از اتاق کودک نگاهداری کنید!
• توصیه می شود عروسک های پشمالوی کودک را به طور منظم با آب گرم (حدود ۶۵ درجه سانتی گراد) شستشو دهید. سایر اسباب بازی های قابل شستشو در اتاق کودک نیز باید به طورمنظم شستشو شوند.
• در صورت استفاده از عروسک هایی که با مواد مختلف پر شده اند، نوعی را انتخاب کنید که به راحتی قابل شستشو باشند.

• دقت نمایید که بعضی از اسباب بازی ها دارای فلزات سنگین مانند نیکل و کروم بوده که می توانند باعث ایجاد حساسیت تماسی در کودک آلرژیک شوند. بنابراین قبل از خرید به مواد مورد استفاده در ساخت اسباب بازی توجه کنید!
• توصیه می شود برای کودک خود عروسک و یا اسباب بازی دارای ماده لاتکس تهیه ننمایید (مراجعه به نوشتار حسایت و آلرژی به لاتکس)! لاتکس یکی از مواد شایع حساسیت زا در انسان می باشد.
• عروسک های از جنس پلاستیک و سایر پلی مرها باید به شکلی طراحی شده باشند که به آب یا هوا نفوذناپذیر باشند. در غیر این صورت بتدریج در فضای داخلی این گونه عروسک ها و به طور کلی اسباب بازی ها ممکن است قارچ و یا کپک های حساسیت زا رشد کنند.
• پس از شستشوی عروسک و یا اسباب بازی باید از خروج کامل آب و خشک شدن کامل فضای داخلی و غیر قابل دسترس اسباب بازی اطمینان حاصل نمایید. به طور معمول اینگونه فضاهای غیرقابل دسترس در عروسک و اسباب بازی می تواند مکان مناسبی برای رشد و تکثیر قارچ و کپک باشد.
• برای اطمینان از عدم رشد قارچ و کپک در فضای داخلی عروسک های پلاستیکی، پس از شستشو باید آب خارج شده کاملا شفاف و بی رنگ باشد. درصورت کدر بودن و یا تیره تر بودن آب خروجی از عروسک، احتمال وجود قارچ و کپک در داخل عروسک وجود دارد!

تهیه و تدوین: دکتر محمد علی عصاره زادگان

منابع:

۱- http://www.australianallergycentre.com.au/

۲- https://www.foodallergy.org

۳- https://www.healthcentral.com

۴- http://www.asthmaandallergyfriendly.com