با توجه به افزایش روزافزون نگهداری از حیوانات خانگی راههای پیشگیری و کنترل آلرژی و حساسیت به حیوانات خانگی از موضوعات مهم در خصوص کنترل و پیشگیری از بروز بیماری های آلرژیک بویژه بیماری آسم می باشد! امروزه حساسیت و آلرژی به بقایای سلولهای مرده، شوره و پوسته های بدن، بزاق، ادرار یا مدفوع حیواناتی مانند گربه، سگ، خرگوش، پرندگان، هامستر، خوکچه هندی و یا موش، در کودکان و همچنین بالغین افزایش نشان داده است.

هرچند پیشگیری از تماس با بقایای حیوانات بسیار آسان‌تر از اجتناب از گرده‌ها یا بندپاهای خانگی (مانند مایت ها) می‌باشد، اما اجتناب از برخی از مواد آلرژی‌زای حیوانی (مانند بقایای بدن گربه) ممکن است بسیار دشوار باشد. توصیه می‌شود که موارد زیر رعایت شود:

۱- حیوان خانگی همواره بایدخارج از اتاق‌های خواب نگه داشته شده و فقط در چند اتاق خاص از منزل رفت و آمد نماید که ترجیحاً اتاق‌های مزبور بدون فرش باشند.

۲- از آنجا که سیستم‌های گرمایش و تهویه مطبوع می‌توانند باعث چرخش مواد آلرژی‌زای موجود در هوا در کل خانه شوند، فیلتر کردن هوای خانه می‌تواند مواد آلرژی‌زای گردشی در هوا را کاهش دهد. به این منظور می توان از دستگاه های تصفیه هوا در خانه استفاده نمود.

 ۳- خانه حیوان باید دور از محل رفت‌ وآمد در منزل قرار داده شود.

۴- مبلمان، فرش‌ها، پارچه‌های تزیینی و حتی دیوارها ممکن است بقایای بدن حیوانات را روی خود نگه داشته باشند. همچنین امکان برداشتن فرش‌ها (چون می‌توانند مواد آلرژی‌زا را تا شش ماه در خود نگه دارند) و استفاده از کف‌پوش‌های صاف مانند مشمع یا چوب ‌جنگلی حداقل برای اتاق‌خواب کودک می تواند راهکاری مناسب برای کاهش و کنترل مواد آلرژی زا باشد. گردگیری خشک با یک پارچه گردگیر می‌تواند روشی مؤثر برای زدودن مواد آلرژی‌زا از روی این نوع کف‌پوش‌ها باشد.

۵- استفاده از جاروبرقی مجهز به فیلتر هپا (فیلتر جذب‌کننده ذرات ریز با کارآیی بالا) می تواندنه تنها بقایای بدن حیوانات، بلکه فضولات سوسک‌ها را نیز حذف نماید (برای آگاهی بیشتر رجوع به نوشتار انتخاب و روش صحیح استفاده از جاروبرقی برای کاهش آلرژی). هنگام جارو کردن، از ماسک تنفس با فیلتر مخصوص بر روی دهان و بینی استفاده شود تا میزان تماس با این مواد آلرژی‌زا کاهش یابد. همچنین زمانی که کودک در اتاق است، هرگز جارو نشود. شایان توجه است موادی که بواسطه این عملیات تمیزکاری در هوا معلق می‌شوند، تقریباً ۲ ساعت طول می‌کشد تا روی زمین بنشینند.

۶- حیوانات از مبلمان دور نگه داشته شوند. هیچ چیزی همانند اثاثیه منزل نمی‌تواند بقایای بدن حیوانات را به خود نگه دارد. اگر این کار امکان‌پذیر نیست یا اگر سگ یا گربه خانگی به مکان خاصی علاقمند است و نمی توان مانع از نشستن آن در مکان مزبور شد، می‌توان آن صندلی یا مبل با یک پارچه آزاد پوشانده شود تا بدین طریق شستشوی آن بسادگی انجام گردد.

۷- حیوانات خانگی از اتاق کودک دور نگه داشته شوند. همچنین از فرش‌ها یا پرده‌های ضخیم در اتاق کودک استفاده نشود. تعداد حیوان‌های عروسکی کرک دار کودک نیز به یک یا دو عدد کاهش یابد و آنها باید (همراه با رختخوابش) هفته‌ای یک‌بار در آب (با دمای حداقل ۶۵ تا ۷۰ درجه سانتی گراد) شستشو شوند. تشک‌ها و بالش‌ها در یک محافظ پارچه ای یا نایلونی که ضد ورود مواد آلرژی‌زا باشد، قرار گیرند.

۸- پس از اینکه کودک با حیوان بازی کرد، لباس‌های او تعویض گردد. اگر نمی‌توان بلافاصله لباس‌ها شستشو شوند، آنها را بایددر یک جعبه جدا قرار گیرند. به کودک توصیه گردد تا دست‌هایش را بلافاصله بشوید. در صورت امکان از او خواسته شود بلافاصله حمام کند. در غیر این صورت، کودک حتماً باید شب به حمام رفته و موهایش را پیش از رفتن به رختخواب بشوید. او نباید مواد آلرژی‌زا را همراه با خود به اتاق ‌خواب ببرد.

بعضی از راهکارهای کنترل و کاهش حساسیت به حیوانات خانگی

تهیه و تدوین: دکتر محمد علی عصاره زادگان

منابع: 

۱- آکادمی آلرژی، آسم و ایمونولوژی آمریکا

۲- کالج آلرژی، آسم و ایمونولوژی آمریکا