گرده درختان، چمن ها و علف های هرز قسمتی از چرخه زندگی این گیاهان بوده و به عنوان سلول جنسی نر برای باروری گیاه ضروری است. گرده معمولاً به طور متوسط اندازه ای کمتر از قطر موی انسان دارد. گرده گیاهان اغلب سبک، خشک و کروی بوده و بعضی از آنها می توانند توسط جریان باد مسافتهای طولانی را بپیمایند و سبب ایجاد آلرژی در افراد حساس بویژه آلرژی فصلی (آلرژی بینی) و یا بیماری آسم شوند. گرده گیاهان شایعترین عوامل ایجاد حساسیت یا آلرژی فصلی در ایران و جهان می باشند. براساس تحقیقات انجام شده در ایران شایعترین گرده گیاه عامل حساسیت فصلی، گرده علف های هرز تاج خروس وحشی (Pigweed) و علف شور (Russian thistle) می باشند.

فصل تولید گرده در گیاهان مختلف بسته به گونه های خاص و موقعیت جغرافیایی، متفاوت است. شرایط آب و هوایی نظیر دما، رطوبت، میزان بارش و یا آلودگی هوا بر مقادیر گرده تولید شده و همچنین آلرژی زایی آن تأثیر دارد. برای آشنایی با گیاهان آلرژی زای ایران و آگاهی از دوره گرده افشانی آنها به نوشتار مجموعه جامع و مصور گیاهان آلرژی زای شایع در ایران و نوشتار تقویم گرده افشانی گیاهان آلرژی زای شایع در ایران مراجعه نمایید. همچنین برای مطالعه راهکارهای موثر برای پیشگیری از مواجهه با گرده گیاهان و همچنین ابتلا به حساسیت یا آلرژی فصلی  به نوشتار پیشگیری از حساسیت و آلرژی ناشی از گرده گیاهان مراجعه نمایید.

تهیه و تدوین: دکتر محمد علی عصاره زادگان

منابع: 

۱-  Middleton’s Allergy (Principles and Practice), 8 ed., Franklin N, et al.

ElSEVIER SAUNDERS

۲- Allergy and Allergen Immunotherapy: New Mechanisms and Strategies. A.B. Singh, 2017