آلرژی فصلی یا رینیت آلرژیک به بیماری گفته می شود که در اثر تنفس مواد حساسیت زا (آلرژن های) تنفسی بروز می کند. باید توجه داشت که رینیت آلرژیک به دو نوع فصلی و درطول سال (یا سالیانه) تقسیم می شود (در ادامه توضیح داده می شوند).

شاخص ترین علائم این بیماری در مخاط های بینی متمرکز می باشند. علائم شایع رینیت آلرژیک عبارتند از: آبریزش بینی، گرفتگی بینی، خارش بینی، عطسه های مکرر، ریزش اشک، خارش چشم، قرمزی چشم و سرفه.

شایان ذکر است این علائم ممکن است در اثر مصرف مواد غذایی که شخص به آنها حساسیت دارد نیز بروز نماید. احتمال دچار شدن به رینیت آلرژیک ارتباط نزدیکی به سابقه این بیماری درخانواده دارد. اگر والدین فردی دچار این بیماری هستند به احتمال زیاد فرد مزبور نیز به این بیماری مبتلا می شود.

علل ایجاد رینیت آلرژیک

ماده حساسیت زا یا آلرژن ماده ای است که بعد از ورود به بدن فرد حساس، باعث بروز علائم آلرژی می شود. شایعترین آلرژن های عامل رینیت آلرژیک گرده گیاهان، هیره (مایت) گردو غبار منزل، مواد مترشحه از سوسک ها و هاگ (اسپور) قارچ ها هستند.

انواع رینیت آلرژیک

۱- رینیت آلرژیک فصلی (Seasonal)

این نوع رینیت به طور معمول محدود به یک یا دو فصل از سال (بیشتر بهار یا پاییز) می باشد. عامل اغلب موارد این نوع رینیت مواد حساسیت زای خارج از خانه یعنی گرده درختان، چمن ها و علف های هرز می باشد (برای آشنایی از انواع گیاهان آلرژی زای شایه در ایران به نوشتار گیاهان آلرژی زای ایران مراجعه نمایید. همچنینی برای آگاهی از زمان گرده افشانی گیاهان آلرژی زای شایع در ایران به نوشتار تقویم گرده افشانی گیاهان آلرژی زای ایران مراجعه نمایید.). البته هاگ (اسپور) قارچ ها و کپک ها نیز می تواند سبب بروز علائم رینیت آلرژیک نوع فصلی شوند.

۲- رینیت آلرژیک نوع سالیانه (درطول سال) (Perennial)

علائم در این نوع رینیت محدود به یک فصل نمی باشد و بیمار از علائم خاص رینیت آلرژیک در طول سال رنج می برد. عامل این نوع رینیت اغلب آلرژن های داخل خانه مانند هیره (مایت) گردوغبار منزل، هاگ (اسپور) قارچ ها و کپک ها و یا مواد حساسیت زای سوسک ها می باشد.

آنچه که باید در تشخیص رینیت آلرژیک در نظر داشت افتراق آن از سرماخوردگی می باشد. برای تفاوت و تشابهات علائم رینیت آلرژیک و سرماخوردگی به تفاوت رینیت آلرژیک (آلرژی فصلی) و سرماخوردگی مراجعه نمایید.

تهیه و تدوین: دکتر محمد علی عصاره زادگان

منابع:

۱- Allergic Rhinitis
۲- Allergic Rhinitis: an Overview

۳- آکادمی آسم، آلرژی و ایمونولوژی آمریکا